Tìm hiểu về Vaccine BCG
Vaccine cho bệnh lao ("tuberculosis", gọi tắt là "TB") được biết đến với tên gọi vắc xin BCG (bacille Calmette-Guérin). Vaccine BCG có chửa một dạng vi khuẩn (mầm bệnh) gây bệnh TB đã được làm cho yếu đi. Bởi vì các vi khuẩn này đã được làm yếu, nó không gây bệnh TB cho người khỏe mạnh mà có thể giúp hình thành sự bảo vệ (kháng bệnh) đối với TB.
BCG hoạt động tốt nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ và đặc biệt hiệu quả đối với phòng ngừa các hình thái TB nguy hiểm bao gồm TB viêm màng não với độ bảo vệ hơn 70%. Chỉ cần tiêm chủng Vaccine một liều duy nhất - không khuyến khích tiêm các liều bổ sung.
Tại Việt Nam hiện nay Vaccine phòng lao được sử dụng rộng rãi và phổ biến là sản phẩm thuộc Viện Vác Xin và sinh phẩm Y tế Việt Nam. Nhờ sản xuất từ chủng vi khuẩn sống của Calmette - Guérin (Bacillus de Calmette - Guérin: BCG), loại Vác xin này có tác dụng phòng bệnh lao rất mạnh và còn giữ được lâu nếu điều kiện môi trường bảo quản tốt.
Những trường hợp và đối tượng nào nên và không nên tiêm phòng bệnh lao BCG
Vaccine phòng ngừa lao được khuyến nghị dùng cho tất cả mọi người (chưa có phản ứng với Tuberculine). Ở những nước có nguồn lây nhiễm lao cao thì nên tiêm chủng BCG càng sớm càng tốt.
Nhóm người chưa được tiêm phòng (không có vết sẹo đặc trưng của vắc-xin phòng Lao)
Những đối tượng có phản ứng Tuberculin âm tính
Bị bệnh lao do các chủng kháng isoniazid và rifampin.
Những trường hợp không nên tiêm BCG: bệnh nhân ưng thư, bệnh Bạch hầu, một số bệnh mạn tính Viêm thận mạn, hội chứng thận hư, Suy Tim…
Những trường hợp tạm thời nên hoãn: trẻ suy dinh dưỡng, sanh thiếu cân, bệnh cấp tính (cả trong giai đoạn phục hồi), các bệnh ngoài da đang tiến triển.
Tuy nhiên trước khi tiêm chúng ta nên tham vấn y bác sĩ chuyên môn để có hướng tiêm cụ thể
Lịch tiêm phòng vaccine BCG
Bộ Y tế Việt Nam khuyến cáo các gia đinh nên tiêm Vaccine phòng lao BCG cho trẻ trong vòng từ 1 tháng tuối đến 12 tháng tuổi sau sinh. Trong thực tế, với những bé sinh ra có đủ sức khỏe, phát triển ổn định, không nằm trong chế độ chăm sóc đặc biệt thì thường được các y bác sĩ tư vấn tiêm phòng lao trong vòng 24h sau sinh.
Những trẻ sinh non hoặc có vấn đề về sức khỏe cần theo dõi, chăm sóc đặc biệt thì có thể hoãn tiêm đến khi trẻ có thể trạng tốt, tuy nhiên cần tiến hành tiêm phòng lao cho trẻ càng sớm càng tốt.
Việc tiêm Vaccine phòng lao chậm có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao hơn những trẻ đã được tiêm phòng đúng thới gian khuyến cáo, thậm chí các bé có thể bị nhiễm lao ngay những ngày đầu sau sinh do hệ thống miễn dịch còn yếu ớt.
Còn các trường hợp nếu đã xác định chính xác trẻ nhiễm lao thì việc tiêm phòng lúc này là không còn cần thiết nữa. Tiêm phòng vaccine BCG cho trẻ sau 1 năm tuổi cũng có thể gây ra những phản ứng sau tiêm mạnh hơn.
- Tiêm 1 liều duy nhất, không nhắc lại. thể tích tiêm là 0,1 ml.
- Trẻ cần được tiêm càng sớm càng tốt sau khi sinh.
- Tiêm trong da chính xác.
- Sử dụng bơm kim tiêm riêng để tiêm vắc xin BCG.
Những điều cần lưu ý trước và sau khi cho bé đi tiêm phòng Lao
Trước tiêm: Nhằm đảm bảo tốt sức khỏe cũng như thể trạng tốt nhất cho các bé trước khi đi tiêm chủng và hạn chế các phản ứng sau tiêm vắc xin, các gia đình, bố mẹ trẻ nên tham khảo các ý kiến sau:
- Không để các bé bị đói trước khi đi tiêm phòng.
- Gia đình, bố mẹ cần chủ động thông báo với cán bộ y tế về tình trạng sức khỏe của con mình như: đang ốm, sốt, sinh non, tiền sử dị ứng, có phản ứng mạnh với lần tiêm chủng trước và đề nghị được cán bộ y tế kiểm tra sức khỏe của các bé trước khi tiêm chủng.
- Hỏi cán bộ y bác sĩ loại vaccine bé được tiêm.
Sau khi tiêm và được theo dõi tại cơ sở tiêm các gia đình cần quan tâm tới quá trình chăm sóc, theo dõi bé tại gia đình theo các ý kiến sau:
- Tiếp tục cho các bé ăn uống như bình thường sau khi tiêm.
- Bố mẹ nên thường xuyên theo dõi điểm tiêm xem có biểu hiện gì lạ bất thường không: nên theo dõi chu kỳ 30 phút/lần và ít nhất 24 giờ sau tiêm.
- Khi các bé bị sốt chúng ta có thể cho trẻ dùng thuốc hạ sốt nhưng phải có chỉ định và hướng dẫn của cán bộ y tế (Thông thường sau khi tiêm y bác sĩ thường có hướng dẫn và chỉ định dùng thuốc trong nhưng trường hợp cấn thiết đối với người đưa bé đi tiêm)
- Nếu gia đinh vẫn chưa yên tâm về tình trạng sức khỏe của con mình sau khi tiêm, cần liên lạc với cán bộ y tế phụ trách tiêm hoặc cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn cách chăm sóc trẻ và có hướng xử trí cụ thể.
- Nếu thấy các bé có các dấu hiệu bất thường như sốt cao, quấy khóc kéo dài, co giật, bỏ bú, khó thở, tím tái… các gia đình cần đưa trẻ trẻ tới cơ sở y tế. Những phản ứng nặng sau tiêm chủng thường hiếm gặp và sẽ qua khỏi nếu được phát hiện và xử trí kịp thời.
Những tác dụng phụ thường gặp sau khi tiêm phòng lao
Có thể nói việc tiêm bất kỳ loại vaccine nào cũng đều có tác dụng phụ xảy ra và việc tiêm phòng vaccine BCG cũng thế, thông thường sau tiêm có các triệu chứng sau
- Triệu chứng sốt nhẹ nổi hạch, áp xe tại chỗ: thường xuất hiện 24 giờ sau khi tiêm chủng và chỉ tồn tại trong vòng 1 – 3 ngày rồi sau đó tự hết mà không phải điều trị can thiệp gì.
- Thông thường ngay sau khi tiêm vắc xin BCG, xuất hiện một nốt nhỏ tại chỗ tiêm và biến mất sau 30 phút. Loét nặng và kéo dài ở vùng tiêm. Khoảng 2 tuần xuất hiện 1 vết loét đỏ có kích thước nhỏ, sau đó 2 tuần vết loét tự lành để lại sẹo nhỏ khoảng 5mm. Điều này chứng tỏ trẻ đã có miễn dịch.
- Hiếm gặp (1/1.000.000): Viêm tủy, nhiễm trùng BCG toàn thân, viêm hạch bạch huyết có mủ (xuất hiện từ 2 – 6 tháng sau tiêm BCG).
Tiêm phòng lao cho trẻ ở đâu? có nằm trong chương trình tiêm chủng quốc gia hay không?
Tại Việt Nam Vaccine tiêm phòng lao BCG có trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, được thực hiện và tổ chức tiêm miễn phí tại các Trạm y tế xã phường hoặc các trung tâm y tế huyện, thành phố, trung tâm ye tế dự phong tỉnh CDC trong hệ thống Tiêm chủng mở rộng quốc gia.
Các gia đình cần đến trạm y tế gần nhất để tham khảo lịch tiêm hoặc tư vấn về vaccine ngay khi còn đang mang bầu để có thể lắm bắt kịp thời cũng như chủ động trong quá trình đưa trẻ đi tiêm.
Ngoài ra trên 64 tỉnh thành trong cả nước đều đã có các phòng tiêm chủng dịch vụ chất lượng cao với những cơ sở vật chất và phòng ốc phục vụ trước và sau khi tiêm tốt nhất cho các bé.
Giá của vaccine BCG ngoài các đơn vị tiêm phòng dịch vụ giao động khoảng 125.000đ đến 150000đ
Đây là bài viết tổng hợp từ nhiều nguồn hoặc do kinh nghiệm bản thân vloghealth đưa ra. Để đảm bảo tốt nhất cho trẻ trước khi tiêm vaccine phòng chống lao BCG chúng ta nên đến các cơ sở y tế thuộc hệ thống tiêm chủng mở rộng Quốc gia hoặc các cơ sở tiêm chủng dịch vụ gần nhất để được tư vấn và tham khảo giá cho phù hợp, cũng như tư vấn sâu hơn về chuyên môn trước khi quyết định tiêm
