Các bệnh nhân có rối loạn nhịp tim như rung nhĩ/nhịp nhanh xoang/ngoại tâm thu thất có tiêm vắc xin phòng Covid-19 được hay không?
BS. Bùi Văn Thường - Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai trả lời:
- Không có chống chỉ định tiêm vắc xin ở các nhóm đối tượng này. Tuy nhiên trước bệnh nhân lần đầu tiên được chẩn đoán rối loạn nhịp như rung nhĩ/ngoại tâm thu thất/ nhịp nhanh xoang, điều quan trọng là bác sỹ cần xác định liệu bệnh nhân có đang mắc tình trạng cấp tính khác hay không như hội chứng vành cấp, suy tim tiến triển, cường giáp…
- Nếu bệnh nhân được chẩn đoán rối loạn nhịp tim và hiện tại đang điều trị ổn định thì có thể tiêm vắc xin an toàn tuy nhiên cần theo dõi sát ở các cơ y tế. Có một số báo cáo về biến cố tắc mạch sau khi tiêm vắc xin, tuy nhiên tỉ lệ này là rất thấp. Các bệnh nhân rung nhĩ có chỉ định dùng thuốc chống đông cần được dùng thuốc chống đông đầy đủ trước khi tiêm vắc xin.
- Nhịp nhanh xoang rất thường gặp khi khám sàng lọc trước khi tiêm vắc xin, hầu hết liên quan đến vấn đề tâm lý lo lắng, căng thẳng. Bác sỹ cần khai thác các triệu chứng khác kèm theo, nếu tất cả đều bình thường, có thể tiêm chủng an toàn. Tuy nhiên nhịp tim nhanh có thể làm che giấu đi một số triệu chứng liên quan đến các phản ứng sau khi tiêm, đặc biệt là phản ứng phản vệ.
Dùng thuốc corticoid đến mức nào vẫn có thể được tiêm vắc xin Covid -19?
TS.BS Nguyễn Quang Bảy - Trưởng Khoa nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai trả lời:
Các thuốc corticoid, có nguồn gốc từ hormon cortisol của tuyến thượng thận, có tác dụng chính là chống viêm, ức chế miễn dịch nên được sử dụng trong điều trị rất nhiều bệnh như dị ứng, viêm da, hen phế quản, COPD, viêm khớp, gút, hội chứng thận hư, ghép tạng...
Quyết định 3445 ngày 15/7/2021 của Bộ Y tế nêu những người bệnh “đang dùng thuốc corticoid liều cao trong ít nhất 7 ngày” thì nên trì hoãn việc tiêm vắc xin phòng covid 19. Lý do có thể là:
1. Corticoid liều cao làm giảm và/hoặc làm chậm đáp ứng sinh kháng thể của cơ thể, có thể chỉ bằng 1/10 so với người bình thường. Mức liều corticoid được chứng minh làm giảm đáp ứng với các vắc xin trước đây như vắc xin phòng bệnh phế cầu, là prednisolone liều ≥ 20mg/ngày.
2. Lo ngại những vắc xin sử dụng virus bất hoạt có thể gây hại cho cơ thể khi sức đề kháng bị giảm do dùng thuốc corticoid có tác dụng ức chế miễn dịch. Tuy nhiên những vắc xin sử dụng công nghệ tái tổ hợp hay véc tơ virus như Pfizer hay Moderna thì không lo ngại điều này
3. Các thử nghiệm đánh giá hiệu quả của các vắc xin Pfizer hay Moderna đã loại trừ, tức không tiến hành trên những người đang điều trị thuốc corticoid liều cao (ví dụ với vắc xin Moderna là liều tương đương ≥ 20mg prednisolon/ngày) > 14 ngày trong vòng 6 tháng trước đó. Các thử nghiệm vắc xin Astra Zenca, Johnson & Johnson cũng loại trừ những người đang dùng thuốc ức chế miễn dịch. Do đó không có bằng chứng về hiệu quả của tiêm vắc xin cho những đối tượng này.
Tuy nhiên nhóm thuốc Corticoid có rất nhiều loại với hoạt lực khác nhau (xem bảng), thường được sử dụng với liều lượng khác nhau trong điều trị, tùy thuộc loại bệnh gì, giai đoạn bệnh cấp hay mạn tính và mức độ bệnh nặng hay nhẹ. Theo khuyến cáo của Bộ y tế Việt Nam và của nhà sản xuất thì những người đang dùng corticoid liều tương đương ≥ 2mg prednisolon/kg/ngày, thì mới cần trì hoãn việc tiêm vắc xin. Với những người lớn thì có lẽ vẫn cần tuân thủ hướng dẫn của FDA là không tiêm vắc xin cho người dùng Corticoid liều tương đương ≥ 20mg Prednisolon/ngày tích lũy trong 14 ngày trong vòng 6 tháng trước đó.
Chúng ta có thể quy đổi 20mg Prednisolone bằng 80mg Hydrocortisone, 16mg methylprednisolone, 3mg Dexamethasone.
Vì vậy những bệnh nhân đang điều trị thuốc corticoid liều thấp hơn thì vẫn có thể tiêm vắc xin phòng covid 19 được. Tại Khoa Nội tiết, những bệnh nhân suy thượng thận đang điều trị hormon thay thế, thường là hydrocortisone uống liều dao động từ 10 – 40mg/ngày, tương đương liều 2,5 – 10mg prednisolon/ngày, tức dưới mức khuyến cáo của Bộ y tế và nhà sản xuất nên vẫn có thể tiêm vắc xin covid 19 được.
CÁC CÂU HỎI KHÁC:
Người trên 65 tuổi mắc bệnh mãn tính có nên tiêm vaccine COVID-19 và tiêm ở đâu?
Những lưu ý trước và sau khi tiêm vaccine Covid-19 là gì?
Nguồn: http://bachmai.gov.vn