Bệnh tử kỷ gồm các triệu chứng sau mà những trẻ hay mắc phải: hội chứng tăng động ở trẻ; rối loạn hành vi; chậm nói; Rối loạn cảm giác; Rối loạn thị lực; Rối loạn thính lực; Rối loạn cảm xúc... Sau đây xin giới thiệu tổng quan về vấn đề chậm nói ở trẻ tự kỷ.
Vấn đề chậm nói ở Trẻ
Trẻ bị chậm nói tức là khả năng ngôn ngữ của trẻ chậm hơn so với các mốc phát triển ngôn ngữ bình thường của một đứa trẻ. Điều đáng nói là rất nhiều gia đình chủ quan không chú ý đến tình trạng này của con mà không biết rằng chậm nói có thể là dấu hiệu của chậm phát triển trí tuệ hoặc là biểu hiện của 1 số dạng rối loạn tăng động giảm chú ý hoặc tự kỷ.
Cụ thể hơn Con của các bạn có thể giao tiếp với bạn rất lâu trước khi chúng nói một từ duy nhất! Tiếng khóc, nụ cười và phản ứng của một đứa trẻ với bạn sẽ giúp bạn hiểu nhu cầu của con. Tuy nhiên đến một độ tuổi nhất định thường trẻ sẽ hình thành ngôn ngữ, lời nói để giao tiếp, thể hiện nhu cầu của bản thân. Chậm nói hay chậm phát triển ngôn ngữ là tình trạng trẻ có thể giao tiếp bằng lời nói, ngôn ngữ trì hoãn hơn so với khả năng của độ tuổi, chậm hơn hẳn so với những trẻ đồng trang lứa. Đối với những trẻ mắc Bệnh tự kỷ, trẻ thường bị rối loạn về ngôn ngữ và trong đó tình trạng chậm nói là một trong những triệu chứng hay gặp ở trẻ.
Nguyên nhân khiến Trẻ chậm nói
Vấn đề chậm phát triển ngôn ngữ là khi ngôn ngữ của trẻ phát triển tương đối bình thường tự nhiên, nhưng tốc độ chậm hơn. Chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ nhỏ cũng có thể là biểu hiện của bệnh khó học, thường chỉ được chẩn đoán khi trẻ đi học. Trong một số trường hợp, trẻ có thể cần thêm sự trợ giúp của các chuyên gia. Đôi khi, chậm nói lại có thể là dấu hiệu báo động cho những rắc rối nghiêm trọng hơn.
1/. Nguyên nhân do một số bệnh lý liên quan đến tai mũi họng hoặc hệ thần kinh
- Một trong những nguyên nhân khiến trẻ chậm nói đó là khả năng nghe của trẻ không được tốt. Trẻ gặp vấn đề về thính lực cũng chính là nguyên nhân khiến trẻ chậm nói. Bên cạnh đó, những bệnh lý về tai như viêm nhiễm tai cũng khiến thính giác của trẻ gặp vấn đề. Việc này kéo theo lời nói của trẻ bị bóp méo, nói ngọng, nói lịu… lâu dần khiến trẻ chậm hình thành ngôn ngữ nói.
- Một số nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh trẻ sinh thiếu tháng có nguy cơ chậm nói. Thậm chí 1 số có những biểu hiện của chứng rối loạn tăng động giảm chú ý. Trên thực tế, trẻ sinh non có hệ thống miễn dịch, các cơ quan chưa hoàn thiện đầy đủ. Não bộ cũng chưa phát triển toàn diện đã phải ra đời. Chính vì vậy, ngoài việc quan tâm đến sức đề kháng của con, cha mẹ cần kiên nhẫn. Cha mẹ cần lưu ý đến việc phát triển trí não cho con. Để con đạt được khả năng giao tiếp như các mốc phát triển bình thường.
2/. Tâm lý trẻ bị ảnh hưởng không tốt từ môi trường xung quanh hay do tai nạn nào đó
- Do Shock tâm lý: Trẻ em được biết là đối tượng nhạy cảm với những yếu tố xung quanh tác động đến. Như bố mẹ ly hôn, thường xuyên gây ra tranh cãi,… có thể gây ra những cú shock tâm lý cho trẻ. Về lâu dài, trẻ sẽ có xu hướng sống khép mình không muốn giao tiếp và bày tỏ nhu cầu của bản thân với mọi người. Dẫn đến vốn từ vựng của trẻ ít đi, thiếu hiểu biết về thế giới xung quanh. Chậm nói nếu kéo dài không được điều trị sớm sẽ gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ thậm chí gây khó khăn trong việc điều trị.
- Do trẻ được tiếp xúc với Tivi và điện thoại từ sớm: Khi thấy trẻ quấy khóc, lười ăn, bố mẹ thường cho con xem tivi, điện thoại. Thậm chí có những gia đình, thay vì trò chuyện với con thì mỗi người lại chọn ngồi ôm một chiếc điện thoại. Chính vì những điều này đã khiến tình trạng trẻ chậm phát triển ngôn ngữ, gia tăng xu hướng bạo lực ích kỷ - đây là sai lầm các Gia đình hay mắc phải. Theo một nghiên cứu gần đây thì cứ trên 19.000 trẻ có độ tuổi trung bình 3-4 tuổi của TS. Madigan, ĐH Calgary, Canada đã chứng minh được rằng trẻ chậm nói có liên quan đến thời gian sử dụng thiết bị màn hình điện tử quá nhiều. Do đó, cha mẹ cần kiểm soát thời lượng xem các thiết bị điện tử của con. Không quá 30 phút – 1 tiếng/ ngày tuỳ theo lứa tuổi của con.
- Do trẻ bị hạn chế tiếp xúc với môi trường bên ngoài: Một trong những sai lầm lớn của các bậc phụ huynh là quá bao bọc trẻ. Sợ con dễ bị tổn thương cha mẹ đã hạn chế cho trẻ ra ngoài chơi. Thậm chí, quát mắng nếu trẻ đi chân đất. Không cho trẻ học hỏi hay tìm hiểu mọi thứ ở môi trường bên ngoài. Điều này hạn chế ngôn ngữ ở trẻ, quá trình trau dồi kiến thức của trẻ bị thu hẹp.
3/. Thiểu năng trí tuệ
4/. Bệnh tự kỷ:
- Tự kỷ là một trong những rối loạn thần kinh và phát triển từ những ngày đầu đời của trẻ. Một trong những dấu hiệu điển hình dễ nhận biết ở trẻ tự kỷ đó là chậm nói. Tuy nhiên, không phải bé chậm nói nào cũng bị tự kỷ, nên cha mẹ cần đặc biệt lưu ý.
- Đối với trẻ chậm nói do mắc chứng tự kỷ, việc can thiệp sẽ khó khăn hơn. Rất khó tiếp cận trẻ nếu không làm quen hoặc không có đủ chuyên môn nhất định. Ngoài ra, con chậm nói do mắc chứng tự kỷ còn có thể kèm theo những biểu hiện hành vi quá mức của chứng tăng động, giảm chú ý.
Các triệu chứng và dấu hiệu nhận biết trẻ bị chậm nói
Con bạn có thể bị chậm nói nếu trẻ không làm được những điều sau:
- Nói những từ đơn giản (chẳng hạn như “mẹ” hoặc “ba”) rõ ràng hoặc không rõ ràng khi trẻ được 12 đến 15 tháng tuổi.
- Hiểu các từ đơn giản (chẳng hạn như “không” hoặc “dừng lại”) khi 18 tháng tuổi.
- Nói những câu ngắn khi trẻ 3 tuổi.
- Kể một câu chuyện đơn giản khi trẻ 4 đến 5 tuổi.
Cụ thể hơn:
Trẻ 7 tháng tuổi:
Trẻ vẫn không đáp ứng với tiếng động mạnh
Trẻ 12 tháng tuổi:
- Trẻ không tìm cách giao tiếp với người khác, kể cả khi cần giúp đỡ hay muốn điều gì đó
- Không quan tâm đến thế giới xung quanh.
- Không bi bô, không biết nói một từ nào, chẳng hạn “mẹ” hay “ba”.
- Không biết làm các động tác như vẫy tay chào tạm biệt, lắc đầu để nói không, chỉ tay.
- Không phản ứng khi được gọi tên.
Trẻ 24 tháng:
- Vốn từ tăng chậm, chưa nói nổi 15 từ.
- Trẻ không tự nói ra lời mà chỉ nhại lại lời, với các câu gồm 2 từ trở lên.
- Không hiểu các chỉ dẫn hay câu hỏi dài hơn
- Không dùng lời nói để giao tiếp, ngoại trừ trường hợp khẩn cấp.
- Không biết bắt chước hành động hay lời nói của người khác.
- Khi biết chơi, xem sách, bé không thể chỉ vào một bức tranh mà bạn gọi tên.
Trẻ 3 tuổi:
- Không sử dụng đại từ nhân xưng nào (con, mẹ).
- Không thể ghép các từ thành câu ngắn, không hiểu những chỉ dẫn hay câu hỏi ngắn
- Lời nói rất không rõ ràng, khiến người trong gia đình và người ngoài đều không hiểu.
- Vẫn thường xuyên lắp bắp, khi nói vẻ mặt bé nhăn nhó.
- Ít quan tâm hoặc không quan tâm tới sách truyện, Không đặt câu hỏi.
- Không quan tâm và không tương tác với các trẻ khác, Đặc biệt khó tách khỏi bố mẹ.
Trẻ 4 tuổi:
- Chưa thể phát âm thành thục phần lớn các phụ âm.
- Chưa hiểu khái niệm “giống nhau” và “khác nhau”.
- Không sử dụng đại từ “con” và “mẹ” đúng cách.
Biện pháp khắc phục tình trạng chậm nói
Chậm nói ở trẻ bạn có thể không cần phải điều trị, nhưng bạn cần có cho mình phương pháp giúp trẻ khắc phục tình trạng chậm nói này thật phù hợp và hiệu quả.
Gia đình nên tìm đến các trung tâm giáo dục trẻ chậm phát triển uy tín, hoặc đến các bệnh viện lớn có chuyên khoa để được thăm khám
Xem Thêm: Seri Các Bài Viết Hữu Ích Khác Liên Quan Đến Bệnh Tự Kỷ
